«پیراهنی که آید از او بوی یوسفم
ترسم برادرانِ غیورش قبا کنند»
غیرت یعنی حسادت. در این بیتِ حافظ صفتِ «غیور» مشخصاً یعنی «حسود» و برای برادرانِ یوسف به کار رفته‌است.
غیرت از غیریت می‌آید (این یک برداشت شخصی است و نه ریشه‌شناسی کلمه)، یعنی تو تا وقتی که با محبوب، یا معشوق، یا خواسته‌ات هنوز غیر هستی، نسبت به او غیرت داری. همین که یکی شدی غیرت می‌رود و می‌توانی بخشنده باشی.
«این جهان همچون درخت است ای کرام
ما بر او چون میوه‌های نیم‌خام
سخت گیرد خام‌ها مر شاخ را
زان که در خامی نشاید کاخ را
چون بپخت و گشت شیرین لب‌گزان
سست گیرد شاخه‌ها را بعد از آن
سخت‌گیری و تعصب خامی است
تا جنینی کار خون‌آشامی است»
(مولوی)
پ.ن: در این زمینه، توتم و تابوی فروید را باید مطالعه کرد.
- ۰۲/۰۱/۰۸